Category: Blog | Tree Transplantation | جابجايي درختان

کاشت با روش علمی/ فنی در مکان مورد نظر رعایت اصول علمی وفنی صحیح گود برداری،ایجاد زهکش مناسب ،قرار دادن صحیح درخت درگودال وپر کردن آن باخاک مرغوب در کاشت درخت ضروری است.
-آماده کردن گودال کاشت: در صورت امکان بهتر است گودال کاشت در محل اصلی، قبل از حمل درخت آماده شود تا سرعت عمل به کار بخشیده و درختان هر چه زودتر درمحل اصلی کاشته شوند وتا حد امکان در معرض شرایط نا مساعد قرار نگیرند.
گودال کاشت برای درختانی که با ریشه برهنه کاشته می شوند باید دارای عمق و پهنای مناسب باشند بطوریکه تمام ریشه ها به راحتی در آن قرار گیرند.
قطر گودال برای درختانی که با توپ ریشه گونی پیچیده شده کاشته می شوند می بایست حدود 45تا 60 سانتیمتر بیشتر از قطر توپ ریشه باشد تا فضای اضافی با خاک نرم ومرغوب پر شده ومحلی برای رشد سریع ریشه های جدید فراهم آید.
محققان به این نتیجه رسیده اند که اگر گودال برداری طوری انجام گیرد که لبه های گود شیب دارباشد طوریکه لبه فوقانی بزرگتر از بخش زیرین باشد (شکل نعلبکی ویا گلدان) خیلی مناسبتر است. عمق چاله نباید از ارتفاع توپ ریشه آماده شده بیشتر باشد تا درخت عمیق تر از قبل کاشته نشود.
برای جلوگیری از نشست خاک گودال بهتر است بخش زیرین اصلی دست نخورده باشد تا بستری مستحکم و فشرده ایجاد نماید.
-ایجاد زهکش مناسب : برای ریشه زایی سالم و نفوذ ریشه های نو در خاک بستر ،زهکش خوب و مناسب در کف گودال کاشت درختان جابجا شده ضروری است.
حل مشکل زهکشی گاهی پر هزینه است ولی در دراز مدت سودمند است .شرایط وموفقیت زهکش خاک بستر را باید قبل از کاشت بررسی کرده ومشکلات احتمالی را بر طرف ساخت.
در بسترهای کاشتی که زهکش خوب ندارند می توان ازلوله های پلاستیکی قابل انعطاف درکف گودال واطراف درخت استفاده کرد وآب اضافی را به محل دیگری انتقال داد.(لوله های زهکش را طوری قرار دهید که هر 30متر،8سانتیمتر شیب داشته باشند تا آب اضافی به سهولت حرکت کند.) در روش دیگر برای اصلاح زهکش ،شیاری در اطراف گودال حفر کرده و آن را با ماسه و ریگ بادامی پر می کنند. بدین ترتیب مانع جمع شدن آب اضافی اطراف ریشه ها می شوند . یا می توان توپ ریشه را کمی بلندتر از سطح خاک کاشت .
-قرار دادن درخت در گودال کاشت : درمحل کاشت جدید نیز درخت را باید در همان جهتی که قبلا قرار داشته بکارند. این عمل بخصوص برای درختا نی که دارای پوسته تنه ظریف ونازک هستند و احتمال آفتاب سوختگی زیاد است حائز اهمیت می باشد . قبل از پر کردن گودال کاشت ،ریشه را می بایست آنچنان در گودال قرار داد که ساقه وتاج درخت به صورت عمودی قرار گیرند.
-باز کردن گونی اطراف توپ ریشه: پس از قراردادن درخت در گودال کاشت، گونی بخش فوقانی و اطراف توپ ریشه را باز می کنند ولی گونی بخش تحتانی به همان صورت باقی می ماند. چون اغلب اوقات برداشتن گونی از اطراف توپ ریشه باعث خردشدن آن می شود، لذا بهتر است که فقط گونی بخش فوقانی برداشته شده و در گونی اطراف ریشه باز و جدا شوند.
-پرکردن مجدد گودال کاشت: اگر در مرحله گودبرداری مشاهده شود که خاک بستر جدید نامرغوب است می بایست آن را اصلاح کرده یا با خاکی مناسب جایگزین کرد. برای پر کردن گودال می توان از مخلوط خاک لوم(7قسمت)، اسفاگنوم(3قسمت) و ماسه سخت(2قسمت) استفاده کرد.
باید از پرس کردن و کوبیدن ماده پرکننده اجتناب کرد تا از خروج اکسیژن و ایجاد ترکیب دی اکسید کربن جلوگیری شود زیرا اکسیژن ناکافی تنفس ریشه را محدود کرده و متابولیسم را کاهش می دهد و ازاین طریق جذب نمکها را کاهش داده که این امر فشار انتشار را کاهش داده و سرعت جذب آب طبق پدیده اسمز را کاهش می دهد.تجمع دی اکسید کربن، ویسکوزیته پروتوپلاسم را افزایش داده و براثر کاهش جذب آب،نفوذپذیری را کاهش می دهد.
کاشت درختان و درختچه های جابجا شده در کوتاه مدت و دراز مدت
1)هرس: بیشتر درختان و درختچه های جابجا شده نیاز به هرس دارند. میزان هرس مورد نیاز در موقع کاشت درخت بستگی به عوامل گوناگون از قبیل گونه گیاهی،میزان ریشه های ازبین رفته درموقع برداشت و میزان تیمار در طول زمان استقرار در محل جدید دارد.
-هرس درختچه ها: تمام شاخه های زخمی و ضعیف و ناموزون باید در موقع کاشت هرس شوند در هر صورت باید شکل ظاهری و فرم ذاتی درختچه حفظ شود و هرس شدید یا سر برداری صورت نگیرد.
بیشتر درختچه های گلدار،پیوندی هستند،لذا،دقت بعمل آید که زیر محل پیوند قطع نگردد و سعی شود که پاشنه ناموزون برساقه و تنه باقی نماند.

عواملی از قبیل بافت خاك، غلظت عناصر موجود در خاك، رطوبت خاك، اسیدیته و شوری محیط خاك، میزان مواد آلی خاك، نوع و میزان رس موجود در خاك و حتی عوامل فیزیكی موجود نظیر شیب زمین، وزش باد، جهت تابش آفتاب ،ارتفاع محل بازکاشت و …. در موفقیت انتقال درختان مؤثر می‌باشند. اصولاً وضعیت تغذیه‌ای درختان در خاكهای بسیار سنگین (رسی) و بسیار سبك (شنی) مناسب نمی‌باشد و با مشكل مواجه می‌شوند. بهترین نوع بافت خاك حالت «لومی» می‌باشد. حضور مادة آلی می‌تواند بافت خاك را مطلوب كرده و شرایط مناسب ترمیم را برای درختان انتقال یافته فراهم آورد.
عملیاتی از قبیل نگهداری برف, کاهش هرزآب سطحی, ایجاد بادشکن, ایجاد سایبان, حذف علف های هرز،اصعواملی از قبیل بافت خاك، غلظت عناصر موجود در خاك، رطوبت خاك، اسیدیته و شوری محیط خاك، میزان مواد آلی خاك، نوع و میزان رس موجود در خاك و حتی عوامل فیزیكی موجود نظیر شیب زمین، وزش باد، جهت تابش آفتاب ،ارتفاع محل بازکاشت و …. در موفقیت انتقال درختان مؤثر می‌باشند. اصولاً وضعیت تغذیه‌ای درختان در خاكهای بسیار سنگین (رسی) و بسیار سبك (شنی) مناسب نمی‌باشد و با مشكل مواجه می‌شوند. بهترین نوع بافت خاك حالت «لومی» می‌باشد. حضور مادة آلی می‌تواند بافت خاك را مطلوب كرده و شرایط مناسب ترمیم را برای درختان انتقال یافته فراهم آورد.
عملیاتی از قبیل نگهداری برف, کاهش هرزآب سطحی, ایجاد بادشکن, ایجاد سایبان, حذف علف های هرز،اصلاح تهویه خاک بستر، کاربرد مواد ضد تبخیر و تعرق، و سست نمودن لایه سطحی خاک باعث کاهش تبخیر و نگهداری بیشتر آب در خاک شده و در حمایت از درختان انتقال یافته موثر میگردند.

حذف گلها و میوه ها: گلها و میوه ها انرژی و رطوبت مورد نیاز خود را از درخت یا درختچه دریافت می دارند در طول مدت استقرار درخت برای 2یا3 سال برداشتن گلها و میوه ها برای جابجایی موفقیت آمیز درخت بسیار سودمند است

– لطمات فیزیکی وارد شده بر درخت زمان انتقال ، هرس غیر اصولی .خسارت جانوران . فاضلاب، نخاله های ساختمانی ،حفاری و فعالیتهای ساخت و ساز از جمله مواردی هستند که میتواند تمام تلاش ما را در حفظ درختان انتقال یافته ناکام نماید.

لاح تهویه خاک بستر، کاربرد مواد ضد تبخیر و تعرق، و سست نمودن لایه سطحی خاک باعث کاهش تبخیر و نگهداری بیشتر آب در خاک شده و در حمایت از درختان انتقال یافته موثر میگردند.

حذف گلها و میوه ها: گلها و میوه ها انرژی و رطوبت مورد نیاز خود را از درخت یا درختچه دریافت می دارند در طول مدت استقرار درخت برای 2یا3 سال برداشتن گلها و میوه ها برای جابجایی موفقیت آمیز درخت بسیار سودمند است

– لطمات فیزیکی وارد شده بر درخت زمان انتقال ، هرس غیر اصولی .خسارت جانوران . فاضلاب، نخاله های ساختمانی ،حفاری و فعالیتهای ساخت و ساز از جمله مواردی هستند که میتواند تمام تلاش ما را در حفظ درختان انتقال یافته ناکام نماید.

رعایت اصول علمی وفنی صحیح گود برداری،ایجاد زهکش مناسب ،قرار دادن صحیح درخت درگودال وپر کردن آن باخاک مرغوب در کاشت درخت ضروری است. خصوصیات خاک، اغلب عاملی محدود کننده برای بقای درخت انتقال یافته است. گاهی خاک برای رشد درخت نامناسب است و نیاز به زهکشی یا غنی سازی قبل از کاشت مجدد دارد.کلیه شرایط محیطی و امکانات استقرار و رشد آتی درخت می بایست درمحل انتقال درختان فراهم باشد. درختان انتقال یافته برای چند سال نسبت به کلیه شرایط محیطی حساس بوده و به راحتی میتوانند خسارت ببینند. درختان انتقال یافته باید کاملاً تحت نظارت نگهداری باشند و نیز پلاک کوبی و ثبت شناسنامه شوند تا امکان برررعایت اصول علمی وفنی صحیح گود برداری،ایجاد زهکش مناسب ،قرار دادن صحیح درخت درگودال وپر کردن آن باخاک مرغوب در کاشت درخت ضروری است. خصوصیات خاک، اغلب عاملی محدود کننده برای بقای درخت انتقال یافته است. گاهی خاک برای رشد درخت نامناسب است و نیاز به زهکشی یا غنی سازی قبل از کاشت مجدد دارد.کلیه شرایط محیطی و امکانات استقرار و رشد آتی درخت می بایست درمحل انتقال درختان فراهم باشد. درختان انتقال یافته برای چند سال نسبت به کلیه شرایط محیطی حساس بوده و به راحتی میتوانند خسارت ببینند. درختان انتقال یافته باید کاملاً تحت نظارت نگهداری باشند و نیز پلاک کوبی و ثبت شناسنامه شوند تا امکان بررسی نتایج جابجایی آنان در آینده مقدور باشد.

اندازه گودال برای درختانی که با توپ ریشه گونی پیچیده شده کاشته می شوند می بایست تقریباً 3-2 برابر قطر توپ ریشه باشد تا فضای اضافی با خاک نرم ومرغوب پر شده ومحلی برای رشد سریع ریشه های جدید فراهم آید. دیواره چاله ها باید شیب دار باشد نه عمودی . عمق این چاله ها می بایست متناسب با ارتفاع توپ ریشه(حدفاصل طوقه درخت تا سطح زرین روت بال) باشد بطوری که پس از جاسازی درخت در چاله ،طوقه درختان زیر خاک قرار نگیرد . یکی از دلایل عدم موفقیت انتقال درختان میتواند عدم تهویه مناسب بستردرخت بدلیل کاشت عمیق درختان و مدفون شدن طوقه آنان باشد. لازم به یادآوری می باشد طوقه بسیاری از درختان محل خروج ریشه هایی می باشد که در استقرار و حفظ درختان اهمیت دارد.

– اگر گودال برداری طوری انجام گیرد که لبه های گود شیب دارباشد طوری که لبه فوقانی وسیعتر از بخش زیرین باشد (شکل گلدان) مناسبتر است.
برای جلوگیری از نشست خاک گودال بهتر است بخش زیرین اصلی دست نخورده باشد تا بستری مستحکم و فشرده ایجاد نماید.
– ذهکش خوب و مناسب بستر کاشت ضروری است.شرایط وموفقیت ذهکش خاک بستر را باید قبل از بازکاشت درخت بررسی کرده و مشکلات احتمالی را بر طرف ساخت. توصیه شده است دیواره رسی چاله ها خراشیده شود تا امکان نفوذ پذیری آن نسبت به آب اطمینان بخش باشد.
قرار دادن درخت در چاله کاشت : درمحل کاشت جدید نیز درخت را باید در همان جهتی که قبلا قرار داشته بکارند. توپ ریشه را می بایست آنچنان در گودال قرار داد که تنه وتاج درخت به صورت عمودی ،بدون هیج گونه لغزش احتمالی و در همان عمق قبلی کاشته شود. یکی از دلایل انحراف درختان بزرگ انتقالی پس از کاشت ،میتواند جابجا شدن توده توپ ریشه در محل کاشت بدلیل لغزنده بودن خاک اطراف آن باشد.

-باز کردن گونی اطراف توپ ریشه: پس از قراردادن درخت در گودال کاشت، هر گونه طناب و یا ریسمان تعبیه شده در بسته بندی و نیز گونی بخش فوقانی و اطراف توپ ریشه را باز می کنند ولی گونی بخش تحتانی به همان صورت باقی می ماند. چنانچه برداشتن گونی از اطراف توپ ریشه باعث لطمه آن می شود، در اینصورت اگر جنس پوشش آن از مواد تجزیه پذیر می باشد بهتر است که فقط گونی و طناب های بخش فوقانی آن برداشته شود.

و چنانچه برای پوشش بسته بندی توپ ریشه ، از سیم یا پلاستیک و یا توری فلزی استفاده شده باشد ، پیش از کاشت باید گشوده و حذف شود. روی هم رفته ، پوشش باید به گونه ای باشد که ریشه بتواند رطوبت خاک را جذب کرده ،رشد کند و به تدریج پوشش آن در زیر خاک بپوسد.
-پٌرکردن چاله کاشت: اگر در مرحله گودبرداری مشاهده شود که خاک بستر جدید نامرغوب است ، میبایست آن را اصلاح کرده یا با خاکی مناسب جایگزین کرد. برای پر کردن گودال می توان از مخلوط خاک لوم، ماسه نرم و کودهای بیولوزیک (ترجیحاً قارچ های مایکو ریزا ) بهره برد.
با توجه به بزرگی چاله های کاشت نسبت به اندازه ابعاد توپ ریشه، باید ترتیبی داده شود که بمنظور جلو گیری از متلاشی شدن خاک اطراف ریشه ها در حین آبیاری، خاکریزی در دو مرحله انجام شود .4/3 خاکریزی چاله که انجام شد به آهستگی آبیاری شود تا خاک نشست نماید سپس خاکریزی تکمیل گردد. پس از پرنمودن مجدد فضاهای خالی اطراف توپ ریشه با خاک مناسب، متراکم شده (حتی الامکان لگد کوب نشود) و پس از نشست کامرعایت اصول علمی وفنی صحیح گود برداری،ایجاد زهکش مناسب ،قرار دادن صحیح درخت درگودال وپر کردن آن باخاک مرغوب در کاشت درخت ضروری است. خصوصیات خاک، اغلب عاملی محدود کننده برای بقای درخت انتقال یافته است. گاهی خاک برای رشد درخت نامناسب است و نیاز به زهکشی یا غنی سازی قبل از کاشت مجدد دارد.کلیه شرایط محیطی و امکانات استقرار و رشد آتی درخت می بایست درمحل انتقال درختان فراهم باشد. درختان انتقال یافته برای چند سال نسبت به کلیه شرایط محیطی حساس بوده و به راحتی میتوانند خسارت ببینند. درختان انتقال یافته باید کاملاً تحت نظارت نگهداری باشند و نیز پلاک کوبی و ثبت شناسنامه شوند تا امکان بررسی نتایج جابجایی آنان در آینده مقدور باشد.

اندازه گودال برای درختانی که با توپ ریشه گونی پیچیده شده کاشته می شوند می بایست تقریباً 3-2 برابر قطر توپ ریشه باشد تا فضای اضافی با خاک نرم ومرغوب پر شده ومحلی برای رشد سریع ریشه های جدید فراهم آید. دیواره چاله ها باید شیب دار باشد نه عمودی . عمق این چاله ها می بایست متناسب با ارتفاع توپ ریشه(حدفاصل طوقه درخت تا سطح زرین روت بال) باشد بطوری که پس از جاسازی درخت در چاله ،طوقه درختان زیر خاک قرار نگیرد . یکی از دلایل عدم موفقیت انتقال درختان میتواند عدم تهویه مناسب بستردرخت بدلیل کاشت عمیق درختان و مدفون شدن طوقه آنان باشد. لازم به یادآوری می باشد طوقه بسیاری از درختان محل خروج ریشه هایی می باشد که در استقرار و حفظ درختان اهمیت دارد.

– اگر گودال برداری طوری انجام گیرد که لبه های گود شیب دارباشد طوری که لبه فوقانی وسیعتر از بخش زیرین باشد (شکل گلدان) مناسبتر است.
برای جلوگیری از نشست خاک گودال بهتر است بخش زیرین اصلی دست نخورده باشد تا بستری مستحکم و فشرده ایجاد نماید.
– ذهکش خوب و مناسب بستر کاشت ضروری است.شرایط وموفقیت ذهکش خاک بستر را باید قبل از بازکاشت درخت بررسی کرده و مشکلات احتمالی را بر طرف ساخت. توصیه شده است دیواره رسی چاله ها خراشیده شود تا امکان نفوذ پذیری آن نسبت به آب اطمینان بخش باشد.
قرار دادن درخت در چاله کاشت : درمحل کاشت جدید نیز درخت را باید در همان جهتی که قبلا قرار داشته بکارند. توپ ریشه را می بایست آنچنان در گودال قرار داد که تنه وتاج درخت به صورت عمودی ،بدون هیج گونه لغزش احتمالی و در همان عمق قبلی کاشته شود. یکی از دلایل انحراف درختان بزرگ انتقالی پس از کاشت ،میتواند جابجا شدن توده توپ ریشه در محل کاشت بدلیل لغزنده بودن خاک اطراف آن باشد.

-باز کردن گونی اطراف توپ ریشه: پس از قراردادن درخت در گودال کاشت، هر گونه طناب و یا ریسمان تعبیه شده در بسته بندی و نیز گونی بخش فوقانی و اطراف توپ ریشه را باز می کنند ولی گونی بخش تحتانی به همان صورت باقی می ماند. چنانچه برداشتن گونی از اطراف توپ ریشه باعث لطمه آن می شود، در اینصورت اگر جنس پوشش آن از مواد تجزیه پذیر می باشد بهتر است که فقط گونی و طناب های بخش فوقانی آن برداشته شود.

و چنانچه برای پوشش بسته بندی توپ ریشه ، از سیم یا پلاستیک و یا توری فلزی استفاده شده باشد ، پیش از کاشت باید گشوده و حذف شود. روی هم رفته ، پوشش باید به گونه ای باشد که ریشه بتواند رطوبت خاک را جذب کرده ،رشد کند و به تدریج پوشش آن در زیر خاک بپوسد.
-پٌرکردن چاله کاشت: اگر در مرحله گودبرداری مشاهده شود که خاک بستر جدید نامرغوب است ، میبایست آن را اصلاح کرده یا با خاکی مناسب جایگزین کرد. برای پر کردن گودال می توان از مخلوط خاک لوم، ماسه نرم و کودهای بیولوزیک (ترجیحاً قارچ های مایکو ریزا ) بهره برد.
با توجه به بزرگی چاله های کاشت نسبت به اندازه ابعاد توپ ریشه، باید ترتیبی داده شود که بمنظور جلو گیری از متلاشی شدن خاک اطراف ریشه ها در حین آبیاری، خاکریزی در دو مرحله انجام شود .4/3 خاکریزی چاله که انجام شد به آهستگی آبیاری شود تا خاک نشست نماید سپس خاکریزی تکمیل گردد. پس از پرنمودن مجدد فضاهای خالی اطراف توپ ریشه با خاک مناسب، متراکم شده (حتی الامکان لگد کوب نشود) و پس از نشست کامل خاک و احداث تشتک بستر درخت ، آبیاری انجام شود.توصیه میشود تشتک آبیاری درخت وسیع تر از پهنای چاله باشد.
بهره بردن از پلیمرهای هیدروژل بمنظور اصلاح بافت خاک و افزایش ظرفیت نگهداری آب میتواند کمک موثری در تامین رطوبت درخت در نواحی گرم و خشک باشد.
ل خاک و احداث تشتک بستر درخت ، آبیاری انجام شود.توصیه میشود تشتک آبیاری درخت وسیع تر از پهنای چاله باشد.
بهره بردن از پلیمرهای هیدروژل بمنظور اصلاح بافت خاک و افزایش ظرفیت نگهداری آب میتواند کمک موثری در تامین رطوبت درخت در نواحی گرم و خشک باشد.
سی نتایج جابجایی آنان در آینده مقدور باشد.

اندازه گودال برای درختانی که با توپ ریشه گونی پیچیده شده کاشته می شوند می بایست تقریباً 3-2 برابر قطر توپ ریشه باشد تا فضای اضافی با خاک نرم ومرغوب پر شده ومحلی برای رشد سریع ریشه های جدید فراهم آید. دیواره چاله ها باید شیب دار باشد نه عمودی . عمق این چاله ها می بایست متناسب با ارتفاع توپ ریشه(حدفاصل طوقه درخت تا سطح زرین روت بال) باشد بطوری که پس از جاسازی درخت در چاله ،طوقه درختان زیر خاک قرار نگیرد . یکی از دلایل عدم موفقیت انتقال درختان میتواند عدم تهویه مناسب بستردرخت بدلیل کاشت عمیق درختان و مدفون شدن طوقه آنان باشد. لازم به یادآوری می باشد طوقه بسیاری از درختان محل خروج ریشه هایی می باشد که در استقرار و حفظ درختان اهمیت دارد.

– اگر گودال برداری طوری انجام گیرد که لبه های گود شیب دارباشد طوری که لبه فوقانی وسیعتر از بخش زیرین باشد (شکل گلدان) مناسبتر است.
برای جلوگیری از نشست خاک گودال بهتر است بخش زیرین اصلی دست نخورده باشد تا بستری مستحکم و فشرده ایجاد نماید.
– ذهکش خوب و مناسب بستر کاشت ضروری است.شرایط وموفقیت ذهکش خاک بستر را باید قبل از بازکاشت درخت بررسی کرده و مشکلات احتمالی را بر طرف ساخت. توصیه شده است دیواره رسی چاله ها خراشیده شود تا امکان نفوذ پذیری آن نسبت به آب اطمینان بخش باشد.
قرار دادن درخت در چاله کاشت : درمحل کاشت جدید نیز درخت را باید در همان جهتی که قبلا قرار داشته بکارند. توپ ریشه را می بایست آنچنان در گودال قرار داد که تنه وتاج درخت به صورت عمودی ،بدون هیج گونه لغزش احتمالی و در همان عمق قبلی کاشته شود. یکی از دلایل انحراف درختان بزرگ انتقالی پس از کاشت ،میتواند جابجا شدن توده توپ ریشه در محل کاشت بدلیل لغزنده بودن خاک اطراف آن باشد.

-باز کردن گونی اطراف توپ ریشه: پس از قراردادن درخت در گودال کاشت، هر گونه طناب و یا ریسمان تعبیه شده در بسته بندی و نیز گونی بخش فوقانی و اطراف توپ ریشه را باز می کنند ولی گونی بخش تحتانی به همان صورت باقی می ماند. چنانچه برداشتن گونی از اطراف توپ ریشه باعث لطمه آن می شود، در اینصورت اگر جنس پوشش آن از مواد تجزیه پذیر می باشد بهتر است که فقط گونی و طناب های بخش فوقانی آن برداشته شود.
رعایت اصول علمی وفنی صحیح گود برداری،ایجاد زهکش مناسب ،قرار دادن صحیح درخت درگودال وپر کردن آن باخاک مرغوب در کاشت درخت ضروری است. خصوصیات خاک، اغلب عاملی محدود کننده برای بقای درخت انتقال یافته است. گاهی خاک برای رشد درخت نامناسب است و نیاز به زهکشی یا غنی سازی قبل از کاشت مجدد دارد.کلیه شرایط محیطی و امکانات استقرار و رشد آتی درخت می بایست درمحل انتقال درختان فراهم باشد. درختان انتقال یافته برای چند سال نسبت به کلیه شرایط محیطی حساس بوده و به راحتی میتوانند خسارت ببینند. درختان انتقال یافته باید کاملاً تحت نظارت نگهداری باشند و نیز پلاک کوبی و ثبت شناسنامه شوند تا امکان بررسی نتایج جابجایی آنان در آینده مقدور باشد.

اندازه گودال برای درختانی که با توپ ریشه گونی پیچیده شده کاشته می شوند می بایست تقریباً 3-2 برابر قطر توپ ریشه باشد تا فضای اضافی با خاک نرم ومرغوب پر شده ومحلی برای رشد سریع ریشه های جدید فراهم آید. دیواره چاله ها باید شیب دار باشد نه عمودی . عمق این چاله ها می بایست متناسب با ارتفاع توپ ریشه(حدفاصل طوقه درخت تا سطح زرین روت بال) باشد بطوری که پس از جاسازی درخت در چاله ،طوقه درختان زیر خاک قرار نگیرد . یکی از دلایل عدم موفقیت انتقال درختان میتواند عدم تهویه مناسب بستردرخت بدلیل کاشت عمیق درختان و مدفون شدن طوقه آنان باشد. لازم به یادآوری می باشد طوقه بسیاری از درختان محل خروج ریشه هایی می باشد که در استقرار و حفظ درختان اهمیت دارد.

– اگر گودال برداری طوری انجام گیرد که لبه های گود شیب دارباشد طوری که لبه فوقانی وسیعتر از بخش زیرین باشد (شکل گلدان) مناسبتر است.
برای جلوگیری از نشست خاک گودال بهتر است بخش زیرین اصلی دست نخورده باشد تا بستری مستحکم و فشرده ایجاد نماید.
– ذهکش خوب و مناسب بستر کاشت ضروری است.شرایط وموفقیت ذهکش خاک بستر را باید قبل از بازکاشت درخت بررسی کرده و مشکلات احتمالی را بر طرف ساخت. توصیه شده است دیواره رسی چاله ها خراشیده شود تا امکان نفوذ پذیری آن نسبت به آب اطمینان بخش باشد.
قرار دادن درخت در چاله کاشت : درمحل کاشت جدید نیز درخت را باید در همان جهتی که قبلا قرار داشته بکارند. توپ ریشه را می بایست آنچنان در گودال قرار داد که تنه وتاج درخت به صورت عمودی ،بدون هیج گونه لغزش احتمالی و در همان عمق قبلی کاشته شود. یکی از دلایل انحراف درختان بزرگ انتقالی پس از کاشت ،میتواند جابجا شدن توده توپ ریشه در محل کاشت بدلیل لغزنده بودن خاک اطراف آن باشد.

-باز کردن گونی اطراف توپ ریشه: پس از قراردادن درخت در گودال کاشت، هر گونه طناب و یا ریسمان تعبیه شده در بسته بندی و نیز گونی بخش فوقانی و اطراف توپ ریشه را باز می کنند ولی گونی بخش تحتانی به همان صورت باقی می ماند. چنانچه برداشتن گونی از اطراف توپ ریشه باعث لطمه آن می شود، در اینصورت اگر جنس پوشش آن از مواد تجزیه پذیر می باشد بهتر است که فقط گونی و طناب های بخش فوقانی آن برداشته شود.

و چنانچه برای پوشش بسته بندی توپ ریشه ، از سیم یا پلاستیک و یا توری فلزی استفاده شده باشد ، پیش از کاشت باید گشوده و حذف شود. روی هم رفته ، پوشش باید به گونه ای باشد که ریشه بتواند رطوبت خاک را جذب کرده ،رشد کند و به تدریج پوشش آن در زیر خاک بپوسد.
-پٌرکردن چاله کاشت: اگر در مرحله گودبرداری مشاهده شود که خاک بستر جدید نامرغوب است ، میبایست آن را اصلاح کرده یا با خاکی مناسب جایگزین کرد. برای پر کردن گودال می توان از مخلوط خاک لوم، ماسه نرم و کودهای بیولوزیک (ترجیحاً قارچ های مایکو ریزا ) بهره برد.
با توجه به بزرگی چاله های کاشت نسبت به اندازه ابعاد توپ ریشه، باید ترتیبی داده شود که بمنظور جلو گیری از متلاشی شدن خاک اطراف ریشه ها در حین آبیاری، خاکریزی در دو مرحله انجام شود .4/3 خاکریزی چاله که انجام شد به آهستگی آبیاری شود تا خاک نشست نماید سپس خاکریزی تکمیل گردد. پس از پرنمودن مجدد فضاهای خالی اطراف توپ ریشه با خاک مناسب، متراکم شده (حتی الامکان لگد کوب نشود) و پس از نشست کامل خاک و احداث تشتک بستر درخت ، آبیاری انجام شود.توصیه میشود تشتک آبیاری درخت وسیع تر از پهنای چاله باشد.
بهره بردن از پلیمرهای هیدروژل بمنظور اصلاح بافت خاک و افزایش ظرفیت نگهداری آب میتواند کمک موثری در تامین رطوبت درخت در نواحی گرم و خشک باشد.

و چنانچه برای پوشش بسته بندی توپ ریشه ، از سیم یا پلاستیک و یا توری فلزی استفاده شده باشد ، پیش از کاشت باید گشوده و حذف شود. روی هم رفته ، پوشش باید به گونه ای باشد که ریشه بتواند رطوبت خاک را جذب کرده ،رشد کند و به تدریج پوشش آن در زیر خاک بپوسد.
-پٌرکردن چاله کاشت: اگر در مرحله گودبرداری مشاهده شود که خاک بستر جدید نامرغوب است ، میبایست آن را اصلاح کرده یا با خاکی مناسب جایگزین کرد. برای پر کردن گودال می توان از مخلوط خاک لوم، ماسه نرم و کودهای بیولوزیک (ترجیحاً قارچ های مایکو ریزا ) بهره برد.
با توجه به بزرگی چاله های کاشت نسبت به اندازه ابعاد توپ ریشه، باید ترتیبی داده شود که بمنظور جلو گیری از متلاشی شدن خاک اطراف ریشه ها در حین آبیاری، خاکریزی در دو مرحله انجام شود .4/3 خاکریزی چاله که انجام شد به آهستگی آبیاری شود تا خاک نشست نماید سپس خاکریزی تکمیل گردد. پس از پرنمودن مجدد فضاهای خالی اطراف توپ ریشه با خاک مناسب، متراکم شده (حتی الامکان لگد کوب نشود) و پس از نشست کامل خاک و احداث تشتک بستر درخت ، آبیاری انجام شود.توصیه میشود تشتک آبیاری درخت وسیع تر از پهنای چاله باشد.
بهره بردن از پلیمرهای هیدروژل بمنظور اصلاح بافت خاک و افزایش ظرفیت نگهداری آب میتواند کمک موثری در تامین رطوبت درخت در نواحی گرم و خشک باشد.

عملیات اجرایی جابجایی درختان:

–  حفاري اطراف بستردرخت ، قطر و عمق آن متناسب با نوع درخت؛ اندازه قطر تنه درخت و بافت خاك بستر آن ،ترجيحا دستي و توسط كارگران كارآزموده انجام گیرد.

– در هنگام جابجایی درختان باید دقت شود که پوست تنه درختان زخمی  نشود ، زیرا زخم ، محل مناسبی برای ورود آفات و عوامل بیماری زا خواهد بود.

– باحذف ریشه های قطور نمایان شده از سطوح بیرونی توپ ریشه و هموار نمودن سطوح جانبی آن نسبت به شکل دادن توپ ریشه  اقدام شود.

– به منظور حمل راحت و ایمن تر درختان و همچنین تهویه و حفظ رطوبت ریشه ها ، برای بسته بندی متناسب  با شرایط ،از گونی ، برزنت ، نایلون پلاستیکی ، تخته چوب، تورسیمی و طناب محکم کنفی استفاده گردد بطوری که توپ ریشه آماده حمل از استحکام و دوام کافی برخوردار باشد.

– با حفاری دقیق و به کمک ابزار مناسب، ریشه های سطح زیرین توپ ریشه( ریشه های نگهدارنده درخت در زمین)  از زمین قطع شود  تا توپ ریشه برای بسته بندی آماده شود. ضمناً یادآوری میشود که قبل از برش نهایی ریشه های زیرین، سطوح جانبی و آماده کاملاً بسته بندی و درخت مهار شده باشد. عمق حفاری اطراف درخت  می بایست حدود   ۵/۱ متر باشد تا مراحل قطع ریشه اصلی و نگهدارنده درخت را سهولت بخشد.

توضیح اینکه ریشه های فعال و موئین بیشتر درختان ،متناسب با ساختار خاک و شرایط رشد  ،در عمق 30 تا 60سانتی متری خاک بستر رشد می نمایند.باید دقت شود طوقه درخت(مرز تنه و ریشه درخت)در خاک مدفون نشود.

– در صورت لزوم ، ریشه های زائد و زخمی سطح زیرین توپ ریشه هرس وتوسط چسب هرس آغشته به قارچ کش  ضدعفونی و پوشانده شود .

 – استفاده از هورمون های ریشه زا  با غلظت PPM 10 ازIAA  (ایندول استیک اسید) رشد و ترمیم ریشه را تقویت خواهد کرد.(درحدود 7گرم در متر مربع)  استفاده پودری آن در بخش خارجی توپ ریشه در هنگام کاشت کافی است. همینطور استفاده از کودهای بیولوژیک ( از قبیل قارچ های مایکو ریزا Mycorhiza )  پس از انتقال در مراحل نگهداری  نیز میتواند در تشدید رشد درخت مفید واقع گردد.

–   در زمان بسته بندی نهایی توپ ریشه ، خاک های اضافی سطوح رویی آن حذف و بسته بندی آن بطریقی انجام گیرد که حداقل یک متر از تنه پایین درخت توسط گونی و یا… کاملاً پوشیده تا از خسارات احتمالی در امان باشد.

  -گونی پیچ کردن روت بال: گونی باید بافت ریز و محکم داشته باشد و از قبل مرطوب شده باشد و بطور کامل دور توده  توپ ریشه ایجاد شده  بسته شود و انتهای آن به بالای توده کشیده شود و  محکم به دور توده ریشه پیچیده شود و بخشهای لق و شٌل آن توسط میخ دوخته شود.هنگامی که توپ ریشه از گودال  بلند شد، تکه های گونی در بخش زیرین نیز می باید بهم متصل شوند.

 -طناب پیچی کردن بسته: توپ ریشه  گونی پیچ شده را بهتر است با طناب استحکام بیشتر ببخشید. نحوه طناب پیچی مهم بوده و شیوه های بافت آن به اطراف توپ ریشه باید مورد توجه قرار گیرد.

-پوشش توپ ریشه با توری سیمی: گاهی اوقات که خاک بستر شنی می باشد و احتمال پراکندگی خاک اطراف ریشه می رود  ضرورت دارد پس ا ز گونی پیچی،  از تور های فلزی  برای محافظت بهتر توپ ریشه استفاده شود .معمولا برای توپ ریشه ای که قطر و وزن زیاد دارد و یا از خاک مناسبی برخوردار نیستند به کار گیری گونی پیچ و تور فلزی و سیم پیچ کردن، تواماً توصیه میشود.

 -برش ریشه های تحتانی: برای قطع  ریشه های زیرین توپ ریشه و جدا سازی آن از بستر، یک سیم فلزی محکم به دور بخش تحتانی توپ ریشه کشیده، دو سر سیم را به حلقه ای که از یک سو به اهرمی متصل است وصل می کنند با کشیدن  اهرم ، سیم از زیر توپ ریشه گذشته و تمام ریشه های کوچک و بزرگ را قطع کرده و درخت آزاد می شود. اگر ریشه ها خیلی زخیم و عمیق باشند می بایست از وسایل برش مانند تیغه های مخصوص استفاده کرد و یا با ابزار فنی دیگر  ریشه های درخت را قطع کرد.از آنجا که مقطع برش ریشه ها، محل رشد ریشه های جدید می باشد ،لذا تاکید میشود از له نمودن یا لطمات دیگر به ریشه اجتناب شود.  

اهمیت توجه به وضعیت طوقه درخت در تهیه توپ ریشه درخت  

 – در مدت زمان عملیات و حمل و نقل می بایست توپ ریشه بسته بندی  شده  از وزش باد و تابش مستقیم آفتاب  در امان ، و از خشک شدن خاک اطراف ریشه جداً جلوگیری بعمل آید.

– جعبه گذاری توپ ریشه:  در این روش بسته بندی،  تخته چوب ها در چهار طرف روت بال آماده شده به یکدیگر چفت شده و با میخ  یا  تسمه های فلزی ، محکم می شوند.

این جعبه ها  را بدون جابجا نمودن  غرقاب کرده ، خاک آن را غنی سازی می کنند تا بتواند تنش ناشی از برش های ریشه ای  را از سر بگذراند. و بهتر است آنها را به مدت حداقل 6-۴ هفته در همان مکان باقی گذاشت تا مراحل  ترمیم ریشه ها و بازتوانی درخت طی شود.

-گونی پیچ کردن تنه درخت:  قبل ازبستن تسمه برزنتی قلاب جرثقیل به قسمت زیرین و اطراف توپ ریشه بسته بندی شده  برای بلند کردن درخت،  تنه  درخت را کاملا گونی پیچ کرده  تا حتی الامکان از آوردن فشار و یا بروز زخم  روی پوست تنه درخت جلوگیری شود.

-برداشت درخت از بستر: به منظور آماده سازی محل اتصال به قلاب جرثقيل ، ضرورت داردكمربند حايل به اطراف سطوح جانبي توپ ريشه بطريقي بسته بندي صورت پذیرد  كه قسمت های زيرين آن را  نیز در بر گيرد.

–  به منظور بلند نمودن  توپ ریشه بسته بندی شده درخت و انتقال آن  به ماشین حمل ، با توجه به شرایط محل بایستی از جرثقیل مناسب ، قلاب زنجیر و تسمه های برزنتی مخصوص استفاده گردد و از بلند نمودن آن توسط تنه درخت خودداری شود.

 ماشین آلات  برای برداشتن درختان بسته به نوع خاک،  وزن و اندازه توپ  ریشه و نوع درخت متغیر است .با استفاده از جرثقیل های مناسب ، درخت را از بخش تحتانی توپ ریشه ترجیحاً عمودی بلند کرده بطوری که  آسیبی  به بخش فوقانی یا توپ ریشه وارد نگردد.

-محافظت توپ ریشه: توپ ریشه گونی پیچ شده درخت باید از خطر خشک شدن و نور مستقیم خورشید و باد حفظ شود.همچنین بمنظور جلوگیری از متلاشی شدن خاک اطراف ریشه های موئینه درخت، تلاش شود این بسته توپ ریشه با حداقل جابجا شدن انتقال یابد.

– به منظور کاهش میزان تنش های وارده به درختان در حین انتقال ، بایستی با برنامه ریزی ترتیبی داده شود این عملیات در حداقل زمان ( زمان شروع حفاری تا کاشت آن حداکثرطی 24 ساعت)  انجام پذیرد.

           : ضوابط و اصول فنی ایمنی جابجایی درختان شهر تهران

«ضوابط و اصول فنی، ایمنی سربرداری و جابجایی درختان»

کلیات و تعاریف: با توجه به مستندات قانونی و مصوبات شورای اسلامی شهر تهران در خصوص حفظ و نگهداری فضای سبز، تعاریف و اصطلاحات بکار برده شده در این مصوبه به شرح زیر است:

قانون حفظ و گسترش فضای سبز: لایحه قانونی حفظ و گسترش فضای سبز در شهرها مصوب 3/3/1359 شورای انقلاب با اصلاحات و الحاقات بعدی آن آیین‌نامه اجرایی: آیین‌نامه اجرایی ماده یکم (1) «قانون اصلاح قانون حفظ و گسترش فضای سبز در شهرها» تصویبی در سی و دومین اجلاس شورای عالی استانها مورخ 15/2/1389 و اصلاحیه آن مصوب 26/9/1394

سازمان: سازمان بوستانها و فضای سبز شهر تهران

کمیسیون ماده (7): کمیسیون موضوع ماده هفت (7) آیین‌نامه اجرایی مستقر در سازمان بوستانها

متقاضیان: اشخاص حقیقی یا حقوقی که متقاضی سربرداری یا جابجایی درختان می‌باشند اعم از مالکین، ساکنین (بهره‏برداران) و متصرفین املاک، در مورد موقوفات، متولیان و متصدیان یا قایم مقام قانونی آنان یا مستأجرین، بهره‏برداران یا متصرفین یا وکلای قانونی آنها.

پیمانکاران: شرکتهای رتبه‏بندی شده توسط سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور در امر سربرداری، هرس و انتقال درختان که دارای مجوز از سازمان بوستانها و فضای سبز شهر تهران می‌باشند.

ناظر شهرداری: کارشناس فضای سبز شهرداری منطقه که مطابق ضوابط این مصوبه بر امر هرس، سربرداری و جابجایی درختان نظارت می‌نماید.

بخش اول: ضوابط و مقررات سربرداری و جابجایی درختان

ماده یکم (1): جهت تعیین وضعیت برای قطع یا جابجایی کلیه درختانی که مشمول بندهای «ج» و «د» ماده 5 آیین‌نامه اجرایی می‏باشند می‏بایست مطابق ماده (8) آیین‏نامه مذکور، از کمیسیون ماده (7) استعلام گردد.

ماده دوم (2): کمیسیون ماده هفت (7) موظف است با همکاری شهرداریهای مناطق بیست و دوگانه نسبت به اطلاع‏رسانی به متقاضیان در خصوص شرایط و امتیازات جابجایی درختان در مقابل قطع درختان، مستند به تبصره (2) ماده (8) آیین‌نامه اجرایی اقدام نماید.

ماده سوم (3): در مورد کلیه درختانی که مشمول بندهای «ج» و «د» ماده (5) آیین‌نامه اجرایی می‏باشند، اولویت با انتقال درختان است.

ماده چهارم (4): کارشناسان مسؤول تهیه و تنظیم گزارشها که مطابق ماده (7) قانون حفظ و گسترش فضای سبز با وظایف ضابطین دادگستری آشنا شده باشند، پس از تنظیم «فرم ارزیابی قابلیت انتقال درختان» نتایج ارزیابی حاصله را جهت تصمیم‏گیری به اعضای کمیسیون ماده (7) اعلام می‏‏نمایند.

تبصره: سازمان موظف است فرمهای ارزیابی قابلیت انتقال درختان، فرآیند و چگونگی اعمال آنها را ظرف مدت یک (1) ماه پس از لازم‌الاجرا شدن این مصوبه، تهیه و ابلاغ نماید.

ماده پنجم (5): برای جلوگیری از خسارات احتمالی به درختان، انتقال درختان می‌بایستی حتی‌الامکان در فصل زمستان انجام شود و در صورت نیاز به سربرداری قبل از زمان انتقال، بر اساس دستورالعمل سازمان اقدام خواهد شد.

ماده ششم (6): انتقال و سربرداری درختان در شهر تهران می‌بایست توسط پیمانکاران دارای مجوز از سازمان با رعایت کامل اصول فنی و ایمنی و مقررات مربوطه انجام پذیرد.

ماده هفتم (7): سازمان موظف است پس از بررسی‏ کلیه اسناد و مدارک شرکتهای رتبه‏بندی شده توسط سازمان مدیریت و برنامه‏ریزی کشور که متقاضی فعالیت در امر سربرداری، هرس و جابجایی درختان می‌باشند، مجوز فعالیت شرکتهای واجد شرایط را پس از تأیید کمیسیون ماده (7) صادر نماید. سازمان موظف است شرایط ارایه مجوز و تعیین صلاحیت شرکتهای پیمانکاری در امر سربرداری، هرس و انتقال درختان را ظرف مدت یک (1) ماه پس از لازم‌الاجرا شدن این مصوبه تهیه و ابلاغ نماید و فهرست پیمانکاران تأیید شده را در دسترس عموم افراد و متقاضیان قرار دهد.

تبصره: مدت مجوز صادره سه (3) سال خواهد بود. نظارت دقیق بر عملکرد شرکتها بر عهده شهرداریهای مناطق می‌باشد که بر اساس فرمهای نظارتی انجام خواهد شد و تخلفات شرکتها از جمله انتقال بدون مجوز درختان و یا عدم اجرای تعهدات مطابق ضوابط و مقررات، موجب ابطال یا تجدیدنظر در مجوزهای صادره خواهد شد.

ماده هشتم (8): سازمان موظف است بر اساس آخرین دستاوردهای علمی و فناوری از طریق برگزاری دوره‏های آموزشی مرتبط برای کارشناسان ناظر فضای سبز مناطق و شرکتهای علاقه‌مند به فراگیری مهارت جابجایی درختان، بستر لازم در جهت حفظ فضای سبز شهری، بخصوص حفاظت از درختان را مهیا سازد.

 ماده نهم (9): شهرداریهای مناطق بیست دوگانه موظف‌اند، محل مناسب جهت انتقال درختان را با توجه به بافت و حاصلخیزی خاک و سایر شرایط مربوط به رشد درختان (به‌طوری‌که در آینده نیاز به جابجایی مجدد درختان نباشد) جانمایی نموده و کروکی مشخص شده ممهور به مهر شهرداری تهران را کتباً به متقاضیان اعلام نمایند.

 تبصره یکم (1): به منظور کاهش آسیبهای ناشی از جابجایی درختان، محل انتقال آنها ترجیحاً می‌بایست نزدیک و از نظر زیستی و اقلیمی مشابه شرایط رشد محل قبلی درختان باشد.

 تبصره دوم (2): متقاضیان می‏توانند محل مناسب باز کاشت درختان انتقالی از ملک خود را به شهرداری منطقه پیشنهاد نموده و شهرداری با استناد به دلایل فنی و کارشناسی موضوع را بررسی و نتیجه را به متقاضیان اعلام می‌نماید.

 ماده دهم (10): پیمانکاران موظف‌اند با رعایت کامل مفاد این مصوبه و ضوابط فنی و ایمنی نسبت به انتقال درختان اقدام نمایند و در جهت اطمینان از انتقال صحیح درختان، به مدت حداقل شش (6) ماه و پس از یک فصل تابستان، نسبت به اقدامات خود مسؤول خواهند بود.

ماده یازدهم (11): درصورتی‌که خشک شدن درختان انتقال یافته (در داخل ملک متقاضیان یا خارج از آن)، بر اثر عدم رعایت اصول فنی و ایمنی توسط پیمانکار باشد، پیمانکار موظف به پرداخت کلیه عوارض قانونی و غرس درختان از بین رفته مطابق آخرین ضوابط ملاک عمل می‌باشد. در این خصوص می‏بایست از کمیسیون ماده هفت (7) استعلام و عوارض متعلقه (مستند به فرمهای ارزیابی قابلیت انتقال درختان، گزارشهای پیمانکار و فرمهای نظارتی)، اخذ شود.

 ماده دوازدهم (12): چنانچه خشک شدن درختان انتقال یافته در درون ملک بر اثر عدم توجه متقاضیان به دستورالعملهای سازمان در خصوص نگهداری از درختان انتقال یافته باشد، با توجه به فرمهای ارزیابی قابلیت انتقال و با تصویب کمیسیون ماده (7)، این دسته از متقاضیان مشمول پرداخت عوارض قانونی و غرس درخت برابر ضوابط قانونی خواهند بود.

تبصره یکم (1): درصورتی‌که با تأیید کتبی ناظر پروژه، جابجایی درختان به‌صورت صحیح انجام و دستورالعملهای مربوط به نگهداری درختان انتقال یافته، رعایت شده باشد، متقاضی و پیمانکار مربوط مشمول غرس دو برابر درختان و پرداخت عوارض قانونی نمی‌باشند.

تبصره دوم (2): درصورتی‌که آسیب‌دیدگی درختان انتقال یافته، ناشی از قصور یا تقصیر اشخاص مسؤول انتقال درختان باشد، پس از تصویب کمیسیون ماده (7)، مطابق تبصره سوم (3) مصوبه «اصلاحیه اخذ عوارض حفظ و گسترش فضای سبز شهر تهران» ابلاغی به شماره 22547/2110/160 مورخ

تبصره سوم (3): سازمان موظف است دستورالعمل مراقبت و نگهداری صحیح از درختان انتقال یافته را ظرف مدت یک (1) ماه پس از لازم‌الاجرا شدن این مصوبه به مناطق شهرداری اعلام و مناطق ضمن رعایت آن، دستورالعمل مربوط را در زمان انتقال درختان به متقاضیان ابلاغ و رسید دریافت نماید.

ماده سیزدهم (13): مسؤولیت حفظ و نگهداری و آبیاری درختان منتقل شده به فضاهای عمومی شهر در خارج از ملک متقاضیان بر عهده شهرداریهای مناطق بیست دوگانه می‏باشند.

ماده چهاردهم (14): کلیه فعالیتهای مربوط به انتقال درختان در شهر تهران توسط شرکتهای دارای مجوز و با نظارت دقیق شهرداریهای مناطق بر اساس فرمهای نظارتی انجام خواهد شد و پیمانکاران موظف‌اند تدابیر لازم را برای نظارت شهرداریها فراهم نمایند. پیمانکاران می‏بایست نسخه‏ای از قرارداد منعقده با متقاضیان را به شهرداریهای مناطق تسلیم نمایند.

تبصره یکم (1): سازمان موظف است فرمهای نظارت بر عملیات جابجایی درختان و نیز نگهداری از آنها را ظرف مدت یک (1) ماه پس از لازم‌الاجرا شدن این مصوبه تهیه و به شهرداری مناطق ابلاغ می‌نماید.

تبصره دوم (2): سازمان موظف است نمونه قرارداد فی‏مابین پیمانکاران و متقاضیان را ظرف مدت یک (1) ماه پس از لازم‌الاجرا شدن مصوبه به شهرداریهای مناطق ارسال می‌نماید و اشخاص حقیقی و حقوقی می‏توانند بر اساس آن نسبت به انعقاد قرارداد اقدام نمایند.

تبصره سوم (3): شهرداری تهران موظف است هر سال تعرفه پایه هزینه جابجایی درختان در شهر تهران را به همراه گزارش کارشناسی، جهت تصویب به شورای اسلامی شهر تهران ارایه نماید.

تبصره چهارم (4): سازمان موظف است به‌صورت مستمر بر اجرای این مصوبه و اعمال ضوابط تعیین شده نظارت نماید.

بخش دوم: اصول فنی و ایمنی سربرداری و جابجایی درختان

 ادامه این مطلب را در سایت روزنامه دنیای حقوق بخوانید

ماده پانزدهم (15): اقدامات و عملیات قبل از زمان انتقال

پس از دریافت مجوز انتقال درختان و انعقاد قرارداد فی‏مابین متقاضیان و پیمانکاران (مطابق بخش اول این مصوبه)، پیمانکار بر اساس مفاد ذیل و با نظارت شهرداریهای مناطق بیست و دو گانه نسبت به جابجایی درختان اقدام خواهد نمود.

1 ـ مطالعات لازم از نظر ضرورت انجام هرس و سربرداری انجام گرفته و در صورت نیاز به این امر، تدابیر لازم در خصوص رعایت موارد ایمنی و فنی به هنگام انجام عملیات معمول گردد.

2- آبیاری درختان 2 تا 3 روز قبل از انتقال باید به نحوی انجام پذیرد که حداقل محدوده‏ای به اندازه سایه‏انداز محیط تاج درختان بر روی زمین به صورت کامل آبیاری شود و آب به سطح کلیه ریشه‏های آن برسد تا در حین انجام عملیات انتقال، خاک اطراف ریشه‏ها متلاشی نشده و از میزان تنش وارده به درختان در زمان اجرا کاسته شود.

3- قبل از شروع عملیات جابجایی بایستی جهت جغرافیایی شمال ـ جنوب تنه درخت در روی آن نشانه‏گذاری گردد که به هنگام باز کاشت در همان جهت غرس‏ گردد.

4- پیمانکار می‏بایست تجهیزات و ماشین‏آلات سنگین مورد نیاز اعم از بیل هیدرولیک انتقال درخت، بیل مکانیکی، جرثقیل، کامیون یا تریلر و چادرهای مخصوص و متناسب با ارتفاع و حجم درخت، شاسی، جک هیدرولیک و دیگر ماشین‏آلات سبک مورد نیاز را با توجه به شرایط کار، گونه و وزن درخت، قبل از شروع عملیات آماده سازد.

5- تأمین نیروی کارگری ماهر و کارشناسان مجرب متناسب با حجم عملیات انتقال، تهیه و تدارک گردد.

6- خاک زراعی و کود گیاهی مناسب و یا کودهای بیولوژیک غنی شده دارای تأییدیه از مراجع ذیصلاح و در صورت ضرورت، محلول ضد تبخیر و هورمونهای تحریک رشد ریشه، می‏بایست از قبل در محل آماده شود تا در حین عملیات و یا پس از باز کاشت درخت، با نظر ناظر شهرداری‌ منطقه مورد استفاده قرار گیرد.

7- لوازم بسته‌بندی مورد نیاز بر اساس وضعیت و شرایط انتقال درختان توسط پیمانکار آماده گردد.

8- چاله‏‌های باز کاشت درختان یک و نیم برابر ابعاد توپ ریشه درختان قابل‌انتقال، آماده شده باشد. ناظرین عملیات جابجایی، پس از کنترل صحت ابعاد چاله باز کاشت مجوز کندن روت بال درختان را صادر خواهند نمود.

9- با توجه به احتمال بروز هرگونه حادثه در طی عملیات جابجایی درختان، پیمانکار مکلف می‏باشد ضمن رعایت کلیه اقدامات ایمنی و پیش‌گیرانه، نسبت به حصارکشی و نصب بنرهای هشداردهنده در محل و نیز هماهنگیهای لازم با دستگاههای مسؤول ناظر شهرداری، نیروی انتظامی و راهنمایی و رانندگی را به عمل آورد.

10- به‌منظور جلوگیری از هرگونه اختلال در خدمات عمومی شهر از قبیل آب، برق، گاز و تلفن، هماهنگیهای لازم توسط پیمانکار با مسؤولین مربوطه به عمل ‏آید.

ماده شانزدهم (16): عملیات اجرایی در زمان انتقال درختان

پس از تجهیز کارگاه و تهیه کلیه امکانات مورد نیاز و پیش‏بینیهای ایمنی و فنی لازم توسط پیمانکار با نظر ناظر شهرداری به شرح ذیل اقدام به جابه‌جایی درختان خواهد شد.

1- حفاری اطراف بستر درخت، قطر و عمق آن متناسب با نوع درخت، اندازه قطر تنه درخت و بافت خاک بستر آن ترجیحاً دستی و توسط کارگران کارآزموده انجام گیرد.

2- در هنگام جابجایی درختان باید دقت شود که پوست تنه درختان زخمی نشود، زیرا زخم، محل مناسبی برای ورود آفات و عوامل بیماری‏زا خواهد بود.

3- برخی از درختان جوان خزان شونده با محیط بن تا حدود 30 سانتی‌متر در فصل و بستر مناسب با رعایت اصول فنی آن، امکان جابجا شدن به روش ریشه لخت را دارند. هم‌چنین در صورت وجود بیلهای هیدرولیک مخصوص انتقال درختان، در فصل، بستر و شرایط محیطی مناسب، جابه‌جایی امکان‏پذیر می‏باشد.

4- با حذف ریشه¬‌های قطور نمایان شده از سطوح بیرونی توپ ریشه و مدور نمودن سطوح جانبی آن نسبت به بسته‏بندی مناسب اقدام گردد.

5- به منظور حمل راحت و ایمن¬ درختان و هم‌چنین تهویه و حفظ رطوبت ریشه‌ها، برای بسته¬بندی، متناسب با شرایط از گونی، برزنت، نایلون پلاستیکی، تور سیمی و طناب مناسب استفاده گردد به‌طوری‌که توپ ریشه آماده حمل از استحکام و دوام کافی برخوردار باشد.

6- با حفاری دقیق و به کمک ابزار مناسب، ریشه‌های سطح زیرین توپ ریشه از زمین قطع شده تا برای بسته¬بندی آماده شود. قبل از برش نهایی ریشه‌های زیرین، سطوح آماده کاملاً بسته¬بندی و درخت مهار شده باشد.

7- در صورت لزوم، ریشه‏‌های زاید و زخمی سطح زیرین درخت روت بال شده هرس و توسط چسب هرس آغشته به قارچ‏کش ضدعفونی و پوشانده شود.

8- در زمان بسته¬بندی نهایی توپ ریشه، خاک¬های اضافی سطوح رویه ‏‌آن حذف و بسته¬بندی آن به طریقی انجام گیرد که حداقل یک متر از تنه پایین درخت کاملاً پوشیده شود تا از خسارت احتمالی در امان باشد.

9- به‌منظور آماده‏سازی محل اتصال به قلاب جرثقیل، ضرورت دارد کمربند حایل اطراف سطوح جانبی توپ ریشه به طریقی بسته¬بندی صورت پذیرد که قسمتهای زیرین آن را در بر گیرد.24/8/94 شورای اسلامی شهر تهران اقدام خواهد شد